اگرچه دانشمندان تمایل ندارند که بگویند هر حادثه بزرگی به دلیل تغییرات آب و هوایی ایجاد شده است، محققان به سرعت به نقشی که افزایش دما در شدت یافتن سیلاب‌های اسپانیا داشته، اشاره کرده‌اند.
دکتر فریدریکه اوتو از کالج امپریال لندن، یک گروه بین‌المللی از دانشمندانی را رهبری می‌کند که سعی دارند نقش گرمایش در این نوع حوادث را درک کنند. او می‌گوید: «هیچ شکی در این نیست که این باران‌های انفجاری به دلیل تغییرات آب و هوایی تشدید شده‌اند.»
او همچنین می‌گوید: «با کوچکترین مقدار گرم‌تر شدن هوا به دلیل استفاده از سوخت‌های فسیلی، جو می‌تواند رطوبت بیشتری را نگه دارد و این منجر به بارش‌های سنگین‌تر می‌شود.»
پژوهشگران هواشناسی می‌گویند احتمالا دلیل اصلی بارش‌های شدید، یک رویداد طبیعی آب و هوایی است که در پاییز و زمستان به اسپانیا می‌رسد.
این پدیده که به نام «گوتا فریا» یا قطره سرد معروف است، هوای سرد را به آب‌های گرم‌تر دریای مدیترانه می‌آورد که در چند سال گذشته شرایط بسیار گرمی را تجربه کرده است.
هوای گرم و مرطوب سطح دریا سپس به سرعت بالا می‌رود و ابرهای بلند و برجسته‌ای را تشکیل می‌دهد که به ساحل می‌وزند و مقادیر زیادی باران به وجود می‌آورند.
پژوهشگران می‌گویند تغییرات آب و هوایی به‌طور مستقیم بر میزان بارانی که این ابرها حمل می‌کنند، تاثیر گذاشته و باعث افزایش آن به میزان ۷ درصد برای هر درجه سلسیوس گرمایش می‌شود.
خاک پخته
زمانی که باران شروع به باریدن می‌کند، با شدت بیشتری بر خاک‌هایی می‌بارد که توانایی جذب مقادیر بالای آب را ندارند.
پروفسور مارک اسمیت از دانشگاه لیدز می‌گوید: «علاوه بر افزایش شدت باران، ما شاهد تابستان‌های گرم‌تری هستیم که می‌تواند خاک را پخته و توانایی جذب آب آن را کاهش دهد.»
او می‌افزاید: «این وضعیت به نوبه خود اثرات مستقیم بارش‌های شدیدتر را تشدید می‌کند، چرا که مقدار بیشتری از آن آب به رودخانه‌ها وارد می‌شود.»
همچنین بین دانشمندان در این مورد اختلاف نظر وجود دارد که آیا دنیای گرم‌تر می‌تواند باعث شود این طوفان‌ها حرکت کندتری داشته باشند، که این امر باعث می‌شود باران بیشتری از آنها تولید شود.
امسال شواهدی از این نوع طوفان‌ها و خرابی‌هایی که به بار آورده‌اند را مشاهده کرده‌ایم.
در ماه سپتامبر، طوفان بوریس مرگ و ویرانی را به چندین کشور در سراسر اروپای مرکزی برد و بار دیگر توسط گرمای شدید مدیترانه تقویت شد.
به گفته دانشمندان، تغییرات آب و هوایی این «فاجعه آهسته» را دو برابر کرد.
در اسپانیا، نبود هشدارهای دقیق موجب این انتقاد شده که کار بیشتری می‌توانست انجام شود.
اما هواشناسان می‌گویند پیش‌بینی مسیر طوفان‌های شدید و سریع بسیار دشوار است.
دکتر لیندا اسپیت از دانشگاه آکسفورد می‌گوید: «هشدارها می‌توانند جان افراد را نجات دهند، چون به مردم کمک می‌کنند تا قبل از وقوع سیلاب به مکان‌های مرتفع‌تر و ایمن‌تر پناه ببرند. اما همانطور که در اسپانیا مشاهده کردیم، صدور هشدار برای طوفان‌های شدید بسیار سخت است، چرا که محل دقیق بارش‌های سنگین غالباً از پیش مشخص نیست.»
او همچنین می‌گوید: «هواشناسان و دانشمندان در حال تلاش برای یافتن راه‌حل‌های نوآورانه برای این چالش هستند، اما این مشکل به آسانی قابل حل نیست.»
یکی از مسائلی که سیلاب در اسپانیا برجسته کرده، ناتوانی زیرساخت‌های مدرن در مقابله با حوادث سیلابی شدید است.
به گفته برخی محققان، جاده‌ها، پل‌ها و خیابان‌های ما برای مقابله با آب و هوای قرن گذشته ساخته شده‌اند، نه شرایطی که اکنون داریم.
