موضوع تأثیر ترتیب تولد بر شخصیت انسانها بیش از یک قرن است که ذهن روانشناسان و خانوادهها را به خود مشغول کرده است، اما شواهد علمی تاکنون نتوانستهاند پاسخ قطعی برای آن بیابند.
اگرچه بسیاری از افراد در زندگی روزمره خود ویژگیهایی را در خود یا دیگران مشاهده میکنند که آنها را به موقعیت تولدشان نسبت میدهند – اموری مثل مسئولیتپذیری فرزند اول یا بیخیالی فرزند آخر – اما یافتههای علمی چنین تعمیمهایی را زیر سؤال بردهاند.
مدل پنجعاملی شخصیت، شامل برونگرایی، موافقتپذیری، وظیفهشناسی، ثبات هیجانی، و پذیرش تجربه، یکی از معیارهای رایج سنجش شخصیت در پژوهشهای ترتیب تولد است. با این حال، محققان نشان دادهاند که دادههای فراوان از کشورهای مختلف حاکی از نبود اثر معنادار و ماندگار ترتیب تولد بر این ابعاد شخصیتی است.
تفاوتهایی که در برخی مطالعات دیده میشود، لزوما به دلیل ترتیب تولد افراد نیست، بلکه اغلب به عوامل جانبی همچون اندازه خانواده، طبقه اجتماعی، تفاوتهای سنی میان فرزندان، و حتی جنسیت وابستهاند.
تنها استثنا در این میان تفاوت جزئی در میزان هوش است. فرزندان اول به طور میانگین امتیاز بالاتری در آزمونهای هوش، بهویژه هوش کلامی، دریافت میکنند. این تفاوت نه به خاطر توانایی ذاتی، بلکه به دلیل دریافت بیشتر تحریک شناختی و تعامل زبانی با بزرگترها در سالهای اولیه زندگی است. با افزایش تعداد فرزندان، زمان تعامل مستقیم والدین با هر کودک کاهش مییابد، و این میتواند بر رشد زبانی او تأثیر بگذارد.
همچنین، یافتههای تازه از یک پژوهش گسترده در سال ۲۰۲۵ نشان میدهد که فرزندان میانی و آخر در مقایسه با فرزندان اول امتیاز بالاتری در صفات «صداقت و فروتنی» و «موافقتپذیری» کسب میکنند. در عین حال، تکفرزندان نیز برخلاف باور عمومی لزوماً خودخواهتر نیستند، و تفاوتهای رفتاریشان نسبت به دیگران با افزایش سن کاهش مییابد.
محققان بر این باورند که هرچند ترتیب تولد اثر قطعی و کلی بر شخصیت ندارد، اما میتواند در بستر خانوادهها و فرهنگهای خاص معنادار شود. بنابراین، اگرچه نظریه تأثیر ترتیب تولد هنوز کاملاً منسوخ نشده است، اما نباید آن را عاملی تعیینکننده و همگانی در شکلگیری شخصیت تلقی کرد.
بازدیدها: ۴۷ مواجهه با آنتیبیوتیکها در ۲۴ ماه اول زندگی با افزایش شاخص توده بدنی در دو سالگی ارتباط داشت و همین نتایج در تحلیل بلندمدت تا سن ۱۲ سالگی هم مشاهده شد مطالعه جدید…
بازدیدها: ۵۲ اعتقاد به اینکه شترمرغها در زمان احساس خطر سر خود را در شن و ماسه فرو میبرند، به نظر میرسد که برای اولین بار از پلینی بزرگ طبیعیدان رومی در حدود ۲۰۰۰ سال…
بازدیدها: ۱۰ زمینشناسان آمریکایی بر اساس نتایج مطالعات دقیق ردپاهای کشف شده در ایالت نیومکزیکو اعلام کردند این رد پاها متعلق به ۲۱ تا ۲۳ هزار سال قبل است. به گزارش سی ان ان، تا…