زنی ۵۳ ساله اهل آلاباما، پنجمین بیماری است که در ایالات متحده کلیهای از خوکی با اصلاح ژنتیکی دریافت کرده است. برخلاف موارد پیشین که دریافتکنندگان ظرف دو ماه جان خود را از دست دادند، لونی در وضعیت جسمانی بهتری قرار دارد. این دستاورد میتواند گامی امیدبخش در حل بحران کمبود اعضای اهدایی باشد.
توانا لونی در سال ۱۹۹۹ یکی از کلیههای خود را به مادرش اهدا کرد، اما کلیه دیگر او چند سال بعد به دلیل عوارض ناشی از بارداری از کار افتاد.
این زن ۵۳ ساله اهل آلاباما یکی از معدود افرادی است که کلیهای از یک خوک با اصلاح ژنتیکی دریافت کرده است. به گفته بیمارستان «NYU Langone» در نیویورک، او در حال حاضر تنها فرد زنده در جهان است که عضوی از یک حیوان در بدن خود دارد.
لونی در یک کنفرانس خبری که سه هفته پس از عمل جراحی برگزار شد، گفت: «از ته دل خوشحالم و احساس میکنم با دریافت این هدیه، فرصتی دوباره برای زندگی پیدا کردهام.»
بیگانهپیوندی یا پیوند ناهمسان، که به معنای پیوند اعضا از یک گونه به گونه دیگر است، سالها بهعنوان یکی از چالشهای بزرگ و پیچیده علم پزشکی مطرح بوده است. آزمایشهای اولیه روی پستانداران اولیه موفقیتآمیز نبود، اما پیشرفتهای اخیر در فناوری ویرایش ژن و کنترل واکنشهای ایمنی، این هدف را به واقعیت نزدیکتر کرده است.
خوکها به دلیل رشد سریع، زاد و ولد بالا و نقش آنها در زنجیره غذایی انسان، بهعنوان گزینهای مناسب برای اهدای اعضا شناخته شدهاند.
حامیان این روش امیدوارند که این راهکار بتواند بحران کمبود اعضای اهدایی در ایالات متحده را کاهش دهد؛ جایی که بیش از ۱۰۰ هزار نفر در انتظار پیوند عضو هستند و از این تعداد، بیش از ۹۰ هزار نفر نیازمند پیوند کلیهاند.
لونی سومین بیماری است که بدون اینکه در وضعیت مرگ مغزی قرار داشته باشد، از یک خوک با اصلاح ژنتیکی کلیه دریافت کرده است.
ریک اسلیمن، نخستین بیمار دریافتکننده این نوع پیوند، در ماه مه و تنها دو ماه پس از انجام عمل در بیمارستان عمومی ماساچوست درگذشت. دومین بیمار، لیزا پیسانو، پس از جراحی در بیمارستان «NYU Langone» ابتدا نشانههایی از بهبودی داشت، اما پس از ۴۷ روز پزشکان مجبور شدند کلیه پیوندی را از بدنش خارج کنند و او در ماه ژوئیه جان باخت.
با این حال، لونی پیش از پیوند در وضعیت بیماری لاعلاج قرار نداشت. رابرت مونتگومری، سرپرست تیم جراحی، با اشاره به این موضوع گفت: «هر مورد پیوند تجربههای ارزشمندی به همراه دارد و به تیمهای پزشکی کمک میکند تا روشهای خود را ارتقا دهند.»
این کلیه توسط شرکت بیوتکنولوژی «Revivicor» تامین شده است، شرکتی که خوکهایی با کلیههای اصلاحشده ژنتیکی پرورش میدهد تا خطر رد شدن آنها توسط سیستم ایمنی بدن بیماران به حداقل برسد.
این کلیه با انجام ۱۰ اصلاح ژنتیکی طراحی شده است تا سازگاری بیشتری با بدن انسان داشته باشد. این فناوری یک گام پیشرفتهتر از روشهای قبلی است که در آنها کلیههایی با تنها یک اصلاح ژنتیکی مورد استفاده قرار میگرفت و غده تیموس خوک نیز برای تقویت سیستم ایمنی بدن بیمار و جلوگیری از رد پیوند به کار گرفته میشد.
هر دو روش احتمالا در سال آینده وارد مراحل آزمایش بالینی خواهند شد. این خبر را رابرت مونتگومری، سرپرست تیم جراحی، اعلام کرده است.
مونتگومری، که از پیشگامان حوزه بیگانهپیوندی محسوب میشود، در سال ۲۰۲۱ نخستین پیوند عضو از خوک اصلاحشده ژنتیکی به یک بیمار با مرگ مغزی را انجام داد و توانا لونی هفتیم بیماری است که توسط او جراحی بیگانهپیوندی را انجام میدهد.
لونی، که در۲۵ نوامبر امسال تحت جراحی پیوند کلیه خوک قرار گرفته بود، در تاریخ ۶ دسامبر از بیمارستان مرخص و به آپارتمانی در نزدیکی نیویورک منتقل شد.
با وجود نگرانیها درباره سطح بالای آنتیبادیهای او، پزشکان با استفاده از ابزارهای هوشمندی که به بدن او متصل است وضعیت سلامتی او را به دقت زیر نظر دارند و برنامهای دارویی جدید را برای جلوگیری از رد پیوند آغاز کردهاند.
تیم پزشکی امیدوار است که او بتواند تا سه ماه دیگر به خانه خودش بازگردد.