پاسخ دادن و قطع کردن صحبت جزو ویژگی‌های طبیعی ارتباطات انسانی است و می‌تواند به جریان مکالمه و تبادل اطلاعات کمک کند. مجله دیسکاور می‌نویسد که این موضوع درمورد شامپانزهها هم صدق می‌کند، البته این نخستی‌ها به جای استفاده از کلمات از حرکات بدنشان استفاده کنند.
مطالعه‌ای که اخیرا در مجله «زیست‌شناسی کنونی» (Current Biology) منتشر شده است، نشان میدهد که شامپانزهها نیز در ارتباطاتشان از شیوه‌ای مشابه استفاده می‌کنند و ویژگی‌هایی مانند پاسخ‌های واکنشی و قطع کردن صحبت، که معمولا در ارتباطات انسانی مشاهده می‌شود، در میان شامپانزهها نیز وجود دارد.
حرکات دست شامپانزه
دانشمندان در این مطالعه روی حرکات بدنی، ازجمله حرکات مختلف دست، متمرکز شدند و بیش از هشت هزار و ۵۰۰ حرکت را در ۲۵۲ شامپانزه از پنج مکان جداگانه در آفریقا مشاهده و بررسی کردند.
آنها زمان و فاصله تبادل و نوبت حرف زدن این حیوانات را اندازه گرفتند و الگو‌های دیگر ازجمله وقفه‌های میان گفت‌و‌گو را نیز ثبت کردند. حدود ۱۴ درصد ارتباطات در میان دو شامپانزه و دست‌کم در دو قسمت صورت می‌گرفت، اگرچه برخی از این مکالمات تا هفت قسمت هم گسترش می‌یافت.
گال بدیهی (Gal Badihi)، اولین نویسنده مقاله و دانشجوی فارغ‌التحصیل از دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند، می‌گوید که برای حرکات دست شامپانزهها فرهنگ لغتی وجود ندارد، اما محققان در طی سال‌ها مشاهده قادرند بسیاری از این حرکات را شناسایی و دسته‌بندی کنند. برای نمونه «ژست معمول دست دراز کردن شامپانزهها برای گرفتن چیزی» (classic reach gesture) یکی از همین موارد است. بدیهی می‌گوید: «شامپانزه با این ژست دستش را به سمت شامپانزه دیگر دراز می‌کند. آنها اغلب از این ژست برای درخواست غذا یا رفتار دوستانه استفاده می‌کنند، گاهی اوقات هم شامپانزهها از این طریق با هم دست می‌دهند.»
محققان معنای یک ژست را با پاسخ فرد گیرنده به آن تعبیر می‌کنند. برخی از ژست‌ها نشانگر حرکاتی مانند تیمار کردن یا راهی شدن است و برخی دیگر از حرکات حول محور مدیریت کشمکش‌ها می‌چرخد، مانند سیگنال‌هایی که شامپانزهها برای توقف انجام کاری یا دور شدن از یک کشمکش ارسال می‌کنند.
شباهت زیاد حرکات شامپانزهها با گفتوگوی انسانی
دانشمندان دو نوع چرخش نوبتی را در ارتباطات شامپانزهها مشاهده کردند. مورد اول چرخش نوبتی ژست با ژست بود، به این معنی که یک شامپانزه ژستی از خود نشان میدهد و شامپانزه دیگر با ژست به آن پاسخ میدهد. نوع دوم چرخش نوبتی ژست با رفتار بود، به این ترتیب که یک شامپانزه ژستی را نشان می‌داد و در پاسخ رفتار شامپانزه مقابل تغییر می‌کرد. به گفته بدیهی، بیشترین مورد قابل مشاهده در ارتباطات شامپانزهها چرخش نوبتی ژست با رفتار است، و نمونه ارتباطی ژست با ژست در شامپانزهها بیشتر مشابه مکالمات انسانی است، زیرا در آن تبادل سیگنال وجود دارد.
وقفه ارتباطی هم وقتی رخ میدهد که شامپانزه‌‌ای شروع به ژست‌گرفتن می‌کند و پیش از اینکه کارش تمام شود مخاطب مورد نظر به آن اشاره می‌کند یا رفتار خود را تغییر میدهد. زمان میان شروع اولین حرکت و وقفه ارتباطی اغلب در کسری از ثانیه رخ میدهد. در حالی که حیوانات دیگر، ازجمله پرندگان و میمون‌ها، هنگام برقراری ارتباط با یکدیگر، به نوبت ارتباط برقرار می‌کنند. این مطالعه نزدیک‌ترین نمونه است که تبادلات ارتباطی در آن بسیار شبیه گفتوگوی انسانی است.
