پژوهشگران اعلام کرده‌اند که پس از ۵۰ سال، موفق به کشف روش درمانی نوینی برای مقابله با حملات آسم شده‌اند. این درمان تزریقی، بخشی از سیستم ایمنی بدن را که در هنگام تشدید آسم و بیماری انسدادی مزمن ریوی (سی‌او‌پی‌دی)، بیش از حد فعال می‌شود، مهار می‌کند.
داروی بِنرالیزوماب که پیش از این تنها در موارد حاد استفاده می‌شد، طبق یافته‌های جدید می‌تواند برای درمان حدود ۲ میلیون حمله آسم سالانه در بریتانیا به کار گرفته شود.
گروه پژوهشی دانشگاه کینگز کالج لندن، این دارو را در درمان آسم «تحول‌آفرین» خوانده و معتقد است می‌تواند «انقلابی» در نحوه مراقبت از بیماران ایجاد کند.
این کشف از آنجا نشأت می‌گیرد که محققان دریافته‌اند تمام حملات آسم یا بیماری انسدادی مزمن ریوی یکسان نیستند. در واقع، در بیماران مختلف، بخش‌های متفاوتی از سیستم ایمنی واکنش بیش از حد نشان می‌دهند.
پروفسور مُنا بفاضل از کینگز کالج می‌گوید: «با شناخت الگوهای متفاوت التهاب، می‌توانیم رویکردی هوشمندانه‌تر اتخاذ کرده و درمان مناسب را در زمان مناسب به بیمار مناسب ارائه دهیم.»
بنرالیزوماب نوعی گلبول سفید خون به نام ائوزینوفیل را هدف قرار می‌دهد که می‌تواند موجب التهاب و آسیب ریوی شود.
ائوزینوفیل‌ها در حدود نیمی از حملات آسم و یک سوم موارد تشدید بیماری انسدادی مزمن ریوی نقش دارند.
در صورتی که حمله‌ای با علائمی چون دشواری تنفس، خس‌خس سینه، سرفه و تنگی قفسه سینه با استفاده از اسپری‌های معمولی کنترل نشود، پزشکان معمولاً یک دوره درمان با استروئیدها را تجویز می‌کنند.
در این پژوهش که روی ۱۵۸ نفر انجام شد، بیماران پس از درمان یک حمله آسم، به مدت ۳ ماه تحت نظر قرار گرفتند.
نتایج منتشر شده در مجله پزشکی تنفسی لانسِت میزان شکست درمان را چنین گزارش کردند:
- ۷۴٪ هنگام مصرف استروئیدها
- و ۴۵٪ با درمان جدید
بیمارانی که با روش درمانی جدید تحت درمان قرار گرفتند، کمتر احتمال داشت که نیاز به بستری شدن در بیمارستان یا دوره درمانی مجدد داشته باشند و احتمال مرگ‌شان هم کمتر بود.
پروفسور بفاضل می‌گوید این روش درمانی می‌تواند برای افراد زیادی مفید باشد، چرا که ۲ میلیون حمله در سال «رقم کوچکی نیست».
پروفسور بفاضل می‌افزاید: «این تحول بزرگی است. ۵۰ سال است که تغییری در روش درمان نداشته‌ایم. این روش نوین، نحوه درمان بیماران در شرایط حاد را متحول خواهد کرد.»
داوطلبان شرکت‌کننده در این پژوهش نیز از بهبود علائم و افزایش کیفیت زندگی با استفاده از داروی جدید خبر داده‌اند.
آلیسون اسپونر، ۵۵ ساله و اهل آکسفوردشر، یکی از شرکت‌کنندگان در این آزمایش بود. او از دوران کودکی به آسم مبتلا بوده، اما طی ۵ سال گذشته وضعیتش وخیم‌تر شده و سه حمله شدید را تجربه کرده است.
او به من گفت: «به نظر می‌رسید حملات شدیدتر می‌شوند. نفس کم‌آوردن بسیار ترسناک بود، به خصوص زمانی که برای نفس کشیدن تقلا می‌کنید و هوایی برای تنفس نیست.»
آلیسون می‌گوید پس از دریافت تزریق، «تفاوت چشمگیری» را احساس کرده است. او همچنان از اسپری‌هایش استفاده می‌کند، اما «تنها به این دلیل که به او توصیه شده است».
او اضافه می‌کند: «متأسفانه هیچ دارویی نمی‌تواند آسم را به طور کامل از بین ببرد، اما این دارو نزدیک‌ترین چیز به آن است. در واقع، می‌توان گفت تا حدی معجزه‌آسا است.»
«بسیار امیدوارکننده»
بنرالیزوماب هنوز برای استفاده گسترده آماده نشده است.
برای اطمینان از اثربخشی این دارو، نیاز به انجام آزمایش بالینی بزرگتری است که قرار است از سال ۲۰۲۵ آغاز شده و به مدت ۲ سال ادامه یابد. افرادی که در حال حاضر این دارو را مصرف می‌کنند، باید همچنان به دستورات پزشک خود عمل کنند.
این پژوهش باید مقرون به صرفه بودن دارو را نیز بررسی کند، زیرا پادتن‌های مونوکلونال مانند این درمان، داروهای گران‌قیمتی هستند.
اما دکتر سانجای راماکریشنان از دانشگاه آکسفورد معتقد است که نتایج به دست آمده تاکنون «بسیار امیدوارکننده» است. او همچنین اشاره می‌کند که درمان بیماری انسدادی مزمن ریوی، علی‌رغم اینکه یکی از علل اصلی مرگ و میر در جهان است، «در قرن بیستم متوقف مانده است».
استفاده طولانی مدت استروئیدها با عوارض جانبی متعددی از جمله افزایش وزن، دیابت و پوکی استخوان همراه است.
جفری پوینتینگ، ۷۷ ساله از آکسفوردشر، که در این آزمایش شرکت کرده، می‌گوید: «برخلاف قرص‌های استروئیدی که قبلاً مصرف می‌کردم، هیچ عارضه جانبی را تجربه نکردم.»
«قبلاً در شب اول مصرف استروئیدها، خواب راحتی نداشتم، اما در اولین روز این پژوهش، توانستم شب را به راحتی بخوابم و بدون مشکل به زندگی عادی خود ادامه دهم.»
طبق برآوردها، روزانه ۴ نفر در اثر آسم و ۸۵ نفر در اثر بیماری انسدادی مزمن ریوی در بریتانیا جان خود را از دست می‌دهند.
دکتر سامانتا واکر از موسسه خیریه «آسم + ریه بریتانیا» این نتایج را «خبری عالی» توصیف می‌کند.
او می‌گوید: «اما تأسف‌آور است که این اولین درمان جدید برای مبتلایان به حملات آسم و بیماری انسدادی مزمن ریوی در ۵۰ سال گذشته است.»
