طبق تخمینهای این گزارش جدید تنباکو، سوختهای فسیلی، غذاهای فوق فرآوری شده و الکل مسئول مرگ بیش از ۷۴۰۰ نفر در روز در ۵۳ کشور قاره اروپا هستند. سازمان جهانی بهداشت در گزارشی تازه آورده است که صنایع بزرگ با استفاده از روشهای بازاریابی «گمراهکننده» و مداخله در تلاش دولتها برای پیشگیری از بیماریهای کشنده مانند سرطان و بیماریهای قلبی و دیابت، منجر به بروز بیماریهای ناخوشایند و مرگهای زودرس میشوند.
طبق تخمینهای این گزارش جدید تنباکو، سوختهای فسیلی، غذاهای فوق فرآوری شده و الکل مسئول مرگ بیش از ۷۴۰۰ نفر در روز در ۵۳ کشور قاره اروپا هستند. به طور کلی، شرکتهای فعال در این چهار صنعت سالیانه باعث مرگ ۲.۷ میلیون نفر در اروپا میشوند که حدود یک چهارم (۲۴.۵ درصد) از کل مرگ و میرها است.
یافتههای تازه این نهاد بهداشتی سازمان ملل متحد، حمله بیسابقهای است به آسیب عظیمی که شرکتهای بزرگ و محصولات آنها بر سلامت انسان وارد میکنند. این گزارش توضیح میدهد که «صنایع بزرگ» چگونه از روشهای آشکار و پنهان برای افزایش سود خود از طریق به تأخیر انداختن و از بین بردن سیاستهای ملی برای بهبود سلامت جامعه استفاده میکند.
سازمان جهانی بهداشت آورده است که «چند شرکت بزرگ چندملیتی… که نفوذ قابل توجهی در بسترهای سیاسی و قانونی دارند بر خلاف مقرراتی عمل میکنند که به نفع عموم است چرا که بر حاشیه سود آنها تأثیر خواهد گذاشت.»
دکتر هانس کلوگ، مدیر حوزه منطقهای اروپا در سازمان جهانی بهداشت گفت: «تاکتیکهای بخش صنعتی شامل بهرهکشی از افراد آسیبپذیر از طریق راهبردهای بازاریابی هدفمند، گمراه کردن مصرفکنندگان و ارائه ادعاهای نادرست درباره مزایای محصولات یا اعتبار زیستمحیطی آنها است.»
تاکتیکهایی که توسط «صنایع تجاری بزرگ» به کار گرفته میشوند، اقداماتی را برای کاهش مصرف سیگار، الکل و چاقی مفرط که بزرگترین علل بیماریهای قابل اجتناب هستند، تضعیف میکنند.
پیش از این نیز تحقیقات سال گذشته نشان داده بود که الکل، تنباکو، مواد غذایی و نوشیدنیهای فرآوری شده و سوختهای فسیلی باعث ۱۹ میلیون مرگ در جهان یا ۳۴ درصد از مجموع مرگها در سال شده بود.
تجزیه و تحلیل سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد که همه کشورهای اروپایی در دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد در توقف افزایش چاقی مفرط یا کاهش ۳۰ درصدی استعمال دخانیات در بین افراد ۱۵ ساله و بالاتر از مسیر خارج هستند. این ۵۳ کشور اروپایی بیش از هر منطقه دیگری در جهان الکل مصرف میکنند.
این گزارش خاطرنشان میکند که علیرغم خطرات بهداشتی، تنها تعداد کمی از کشورهای اروپایی استعمال دخانیات را در اماکن عمومی ممنوع کردهاند، در حالی که تلاشها برای کاهش جذابیت محصولات مضر از طریق بستهبندی ساده، وضع تعرفه مالیاتی بر نوشیدنیهای الکلی و برچسبگذاری مواد غذایی نیز به طور گسترده به اجرا گذاشته نشده است.
آمارهای تکاندهنده سازمان جهانی بهداشت
سازمان جهانی بهداشت تخمین میزند که در اروپا:
- دخانیات عامل بیش از ۱ میلیون مرگ در سال است که ۱۰ درصد از کل مرگ و میرها در این قاره را تشکیل میدهد.
- همچنین سالانه نزدیک به ۶۰۰ هزار مرگ به دلیل استنشاق سوختهای فسیلی (۵ درصد از کل مرگها) رقم میخورد.
- این در حالی است که نوشیدن الکل باعث بیش از ۴۰۰ هزار مرگ در سال میشود.
- علاوه بر اینها، بیش از ۳۵۰ هزار نفر سالانه به دلیل مصرف بیش از حد گوشتهای فرآوری شده، نوشیدنیهای شیرین و غذاهای چرب و شور جان خود را از دست میدهند.
اختیار فردی یا سلامت عمومی
فرانک وندنبروک، معاون نخست وزیر بلژیک، هنگام ارائه این گزارش گفت: «خیلی وقت بود که ما عوامل این خطرات را عمدتاً به انتخاب فردی اشخاص مرتبط میدانستیم، حال آنکه ما باید این مشکل را به عنوان یک مشکل سیستمی در نظر بگیریم و سیاستگذاران باید با مصرفگرایی بیش از حد مقابله، بازاریابی را محدود کنند و جلوی دخالت [صنایع] در مقوله سیاستگذاری را بگیرند.»
سازمان جهانی بهداشت از دولتهای اروپایی میخواهد تا مقررات سختگیرانهتری را در مورد نحوه بازاریابی محصولات مضر برای سلامت اعمال کنند. همچنین خواسته شده است تا اقدامات انحصاری و لابیگری را محدود کنند و اطمینان حاصل کنند که توافقهای تجاری و قوانین اقتصادی در وهله اول سلامت عمومی را در نظر بگیرند.
صندوق جهانی تحقیقات سرطان از مردم خواست تا بیشتر از رژیم غذایی گیاهخواری پیروی کنند و نوشیدنیهای الکلی خود را محدود کنند تا خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند.
کندرا چاو، مدیر سیاستگذاری عمومی در صندوق جهانی تحقیقات سرطان گفت: «شواهد نشان می دهد که خوردن انواع غذاهای گیاهی و همچنین غلات کامل، میوه ها و حبوبات، و محدود کردن مصرف الکل، راه موثری برای کاهش خطر ابتلا به سرطان هستند.»