محققان آمریکایی و چینی دریافته‌اند که میلیارد‌ها سال پیش نیمه تاریک و مرموز ماه محل فوران چندین آتشفشان بوده است. تحلیل نمونه‌هایی که چین از سفر به ماه جمع‌آوری کرده حاوی تکه‌های بازالت است که قدمت آن به ۴ میلیارد و دویست میلیون سال پیش می‌رسد. سنگ بازالت سنگ آتشفشانی است که پس از فوران آتشفشان شکل می‌گیرد.
نتایج این تحقیق جمعه ۲۵ آبان در نشریه طبیعت و علوم (نیچر اند ساینس) منتشر شده است.
با اینکه دانشمندان از وجود فعالیت آتشفشانی در قسمتی از ماه که رو به زمین است باخبر بودند، نیمه «تاریک» این کره از نظر بافت کانی متفاوت است و کماکان کاوش نشده است.
جمع‌آوری نمونه‌های سنگ و خاک از سمت تاریک ماه برای اولین بار توسط فضاپیمای «چانگ ای ۶» انجام شد و دو ماه به طول انجامید.
این ماموریت توسط متخصصان آکادمی علوم چین هدایت شد و محققان از شیوه تاریخ‌گذاری پرتوسنجشی برای تعیین قدمت این سنگ‌های آتشفشانی استفاده کردند.
نتیجه یکی از آزمایش‌ها نشان داد که یکی از آتشفشان‌ها تنها ۲ میلیارد و ۸۳۰ میلیون سال پیش اتفاق افتاده و «به طرز غافلگیر کننده‌ای جدید» است. پدیده‌ای که در نیمه قابل رویت ماه اتفاق نیفتاده است.
این اولین مطالعه زیست‌چینه شناسی از نمونه‌های جمع‌آوری شده توسط فضاپیمای چانگ ای ۶ است و اهمیت آن برای سیاره‌شناسان بسیار زیاد خواهد بود.
علی‌رغم اینکه سمت دیگر ماه با نام «نیمه تاریک» شناخته می‌شود، نور خورشید زیادی به آن می‌تابد اما ما آن را نمی‌بینیم.
دلیل این پدیده این است که سرعت چرخش ماه به دور زمین با سرعت چرخش زمین به دور خود تقریبا یکی است و این بدان معناست که ما همیشه یک روی آن را می‌بینیم.
اولین تصاویر از روی دیگر ماه در سال ۱۹۵۹ توسط «لونا ۳» فضاپیمای اتحاد جماهیر شوروی گرفته شد. کیفیت این تصاویر خوب نبود اما به ساکنان زمین شمایی از روی دیگر ماه را نشان می‌داد.
