یک روزنامه اقتصادی در ایران با بررسی توسعه صنعتی در ایران و کشورهای همسایه و تحلیل آن در چارچوب اهداف ترسیم شده در سند چشمانداز ۲۰ ساله نوشت که «شکاف صنعتی ایران با کشورهایی مثل ترکیه و عربستان بیشتر شده است.»
روزنامه «دنیای اقتصاد» نوشت: ایران از نظر شاخص رقابتپذیری صنعتی همچنان در جایگاه ششم در منطقه و بعد از کشورهایی همچون ترکیه، امارات و عربستان قرار دارد.
این گزارش تاکید میکند که حجم ارزشافزوده صنعتی ایران طی دهه ۹۰، در کانال ۶۰ میلیارد دلار ثابت مانده است.
مرور آمارهای این حوزه نشان میدهد که اندازه بخش صنعت یا حجم ارزشافزوده صنعتی ایران در مقایسه با دو رقیب اصلیاش در منطقه، یعنی ترکیه و عربستان، نسبت به سال ۸۴ کوچکتر شده و این شکاف با ترکیه در بخش صنعت عمیقتر است.
بر اساس گزارش دنیای اقتصاد، در سال ۲۰۰۵ٰ میلادی، یعنی شروع اجرای سند چشمانداز، شکاف اندازه بخش صنعت ایران با عربســتان و ترکیه به ترتیب ۶.۶ و ۴۴.۷میلیارد دلار بود که در سال ۲۰۲۲ (۱۴۰۱) این شکاف به ترتیب به ۱۸.۵ و ۱۳۷.۴میلیارد دلار رسید.
دور ماندن اقتصاد ایران از توسعه، یکی از مواردی است که همواره مورد انتقاد ناظران بوده است.
به باور تحلیلگران منتقد، محیط نامناسب کسب و کار و بیثباتی متغیرهای اقتصاد کلان، عوامل اصلی در این وضعیت هستند، اتفاقی که مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی نیز با تایید آن نوشته است که وضعیت رقابتپذیری صنعتی تولیدات کارخانهای ایران بعد از کشورهای ترکیه، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، قطر و بحرین در جایگاه ششم قرار دارد.
این در شرایطی است که قرار بود بر اساس سند چشمانداز ۲۰ ساله، ایران در پایان مدت زمانی این سند، در جایگاه نخست اقتصادی منطقه باشد اما امروز در دو سال پایانی این سند، در جایگاه ششم قرار دارد.
در این حال، تورم بالای ۴۰ درصد در سال های اخیر نیز فشار بر تولیدکننده و مصرفکننده را به بیشترین میزان ممکن رسانده است.