مواجهه با آنتیبیوتیکها در ۲۴ ماه اول زندگی با افزایش شاخص توده بدنی در دو سالگی ارتباط داشت و همین نتایج در تحلیل بلندمدت تا سن ۱۲ سالگی هم مشاهده شد
مطالعه جدید نشان میدهد که مصرف یک داروی رایج ضدعفونت در کودکی میتواند احتمال چاقی در بزرگسالی را افزایش دهد. محققان در فنلاند کشف کردند کودکانی که قبل از دو سالگی آنتیبیوتیک مصرف کردهاند، ۲۰ درصد بیشتر از کودکانی که این دارو را مصرف نکردهاند، احتمال دارد که تا سن ۱۲ سالگی در دسته چاق با شاخص توده بدنی (BMI) بالا قرار بگیرند. همچنین ۱۰ درصد بیشتر احتمال داشت که تا پایان دوره ابتدایی، دچار اضافه وزن شوند.
نویسندگان این مطالعه از پزشکان عمومی خواستند در تجویز آنتیبیوتیک برای کودکان خردسال احتیاط کنند و بهویژه در مورد تجویز غیرضروری آنتیبیوتیک برای عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی هشدار دادند. به گزارش دیلیمیل، دادههای رسمی نشان میدهند که در بریتانیا هر سال تقریبا چهار میلیون نسخه حاوی آنتیبیوتیک برای کودکان زیر ۱۴ سال تجویز میشود. این داروها معمولا برای درمان عفونتهای باکتریایی مانند گلودرد استرپتوکوکی، ذاتالریه، گاستروآنتریت، همچنین عفونتهای پوست و گوش تجویز میشوند.
کارشناسان قبلا هم خواستار محدود کردن تجویز آنتیبیوتیک شده و هشدار داده بودند که تجویز زیاد این نوع داروها باعث از دست دادن اثر آنها میشود و درمان عفونتهای رایج را سختتر میکند. با این حال اکنون، دانشمندان فنلاندی میگویند که مصرف این داروها خطرات دیگری هم ایجاد میکنند که باید به آنها هم توجه کرد.
به گفته این محققان، «مواجهه با آنتیبیوتیکها در ۲۴ ماه اول زندگی با افزایش شاخص توده بدنی در دو سالگی ارتباط داشت و همین نتایج در تحلیل بلندمدت تا سن ۱۲ سالگی هم مشاهده شد». یک تحلیل جدید هم نشان داد ۵۵ درصد کودکانی در دستهبندی چاق قرار دارند، این وضعیت را تا دوران نوجوانی حفظ میکنند و ۸۰ درصد نوجوانان چاق در بزرگسالی هم این اضافهوزن را خواهند داشت.
کارشناسان برای این مطالعه، ۳۳ هزار و ۹۵ کودک را در فنلاند از تولد تا سن ۱۲ سالگی دنبال و مواجهه با آنتیبیوتیکها در دو سال اول زندگی آنها پیگیری کردند. آنان قصد داشتند آثار مواجهه با آنتیبیوتیک را قبل از بارداری مادر، در طول بارداری، هنگام تولد و در دوران کودکی بر اضافه وزن و چاقی بعدی در کودکان مقایسه کنند.
این مطالعه اضافه وزن و چاقی را دو بار اندازهگیری کرد؛ یک بار در دو سالگی و یک بار در ۱۲ سالگی و دریافت که مصرف دارو قبل از بارداری، در طول بارداری یا در زمان تولد در وزن کودک در طول دوران کودکی هیچ تفاوتی ایجاد نکرد، اما مصرف آنتیبیوتیکها در دو سال اول زندگی در خطر چاقی و افزایش وزن تفاوت قابلتوجهی به وجود آورد.
کارشناسان مدتها است که از تاثیر منفی آنتیبیوتیکها بر میکروبهای حیاتی روده که به حفظ وزن سالم کمک میکنند، آگاهاند. آنها میگویند این داروهای قوی میتوانند باکتریهای مهمی راــ که از برخی غذاهایی که ما مصرف میکنیم، تغذیه میکنند و باعث میشوند مواد مغذی بیشتری برای بدن آزاد شودــ از بین ببرند. برخی مطالعات هم نشان دادهاند که از بین رفتن برخی باکتریهای روده در اثر مصرف آنتیبیوتیکها ممکن است اشتها را افزایش دهد. چاقی کودکان چالشی فزاینده در جهان است؛ به طوری که در سال ۲۰۲۲، بیش از ۱۵۹ میلیون کودک در سن مدرسه مبتلا به چاقی تشخیص داده شدند. دادههای سال ۲۰۲۳ هم نشان میدهد یکچهارم کودکان چهار تا پنج سال اضافهوزن دارند یا چاقاند. برای کودکان ۱۰ تا ۱۱ سال، این نسبت یک نفر از هر سه نفر بود.