گروهی از محققان در برلین روز چهارشنبه اعلام کردند اولین عمل لقاح مصنوعی روی یک کرگدن سفید جنوبی با موفقیت انجام شده است. این موفقیت علمی، امید به نجات کرگدن سفید شمالی از خطر انقراض را افزایش داده است.
کرگدن سفید شامل دو زیرگونه متمایز شمالی و جنوبی است. پس از مرگ «سودان» آخرین کرگدن سفید شمالی نر در سال ۲۰۱۸، به نظر می‌رسید نسل این کرگدن‌ها به زودی منقرض خواهد شد. حالا اما همه امیدها برای حفظ این گونه، استفاده از روش لقاح مصنوعی است.
«فاتو» و «ناجین» تنها کرگدن‌های سفید شمالی ماده باقی در دنیا هستند که در منطقه‌ای حفاظت شده در کنیا، تحت تدابیر شدید حفاظتی قرار دارند.
یک تیم بین المللی از محققان در کنسرسیوم علمی «بیورسکیو» در آلمان، خبر دادند که برای اولین بار یک کرگدن سفید جنوبی با روش عمل لقاح مصنوعی باردار شده است. این روش بارداری پیشتر در انسان، اسب و گاو مورد استفاده قرار گرفته بود.
توماس هیلدبراند، مدیر این پروژه و استاد موسسه تحقیقات باغ وحش و حیات وحش لایب نیتس، به نشریه بریتانیایی گاردین گفت که این روش گامی مهم در نجات کرگدن سفید شمالی محسوب می‌شود.
به گفته او این عمل هرگز برای کرگدن‌ها انجام نشده بود و احتمال داشت این پروژه با شکست مواجه شود.
او در ادامه افزود: «هرچند این عمل در انسان به سادگی انجام می‌گیرد اما نباید فراموش کرد که ما درباره یک پستاندار دو و نیم تنی صحبت می‌کنیم. موفقیت این عمل در کرگدن‌ها یک پیشرفت بزرگ است.»
به گفته محققان این روش به طور بالقوه می‌تواند برای حفاظت از سایر گونه‌های کرگدن در حال انقراض از جمله کرگدن سوماترایی نیز به کار گرفته شود.
دانشمندان قصد دارند تا چند ماه آینده اولین جنین تشکیل شده، کرگدن سفید شمالی را در رحم یک کرگدن سفید جنوبی قرار دهند. اگر این بارداری موفقیت آمیز باشد، این اولین کرگدن سفید شمالی خواهد بود که پس از سال ۲۰۰۰ متولد خواهد شد.
تا کنون ۳۰ جنین از اسپرم جمع آوری شده از دو کرگدن نر شمالی پیش از مرگشان و تخمک‌های «فاتو» تشکیل شده است. این جنین‌ها در نیتروژن مایع در دمای منفی ۱۹۶ درجه سانتیگراد نگهداری می شوند.
محققان همچنین می‌گویند برای اینکه این کرگدن‌ها بتوانند یاد بگیرند که چگونه مانند کرگدن سفید شمالی رفتار کنند، بسیار مهم است که در زمان حیات «فاتو» و «ناجین» متولد شوند.
با این حال آقای هیلدبراند می‌گویند، حتی اگر چندین کرگدن سفید شمالی متولد شوند، از نظر ژنتیکی تنوع کافی برای تولید یک جمعیت زنده نخواهند داشت.
تعداد کرگدن‌ها با شکار بی‌رویه و غیرقانونی آنها بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ میلادی به شدت کاهش یافت. شکار این حیوانات با هدف تجارت شاخ آنها صورت می‌گیرد. برخی کشورهای آسیایی از شاخ این حیوانات در طب سنتی استفاده می‌کنند. در آفریقا نیز شاخ کرگدن برای ساخت دسته خنجر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
