هری پاتر، ایلان ماسک، بیانسه و ولادیمیر پوتین تنها نمونهای از میلیونها شخصیت هوش مصنوعی پلتفرم Character.ai هستند که میتوانید با آنها صحبت کنید. این پلتفرم که محبوبیت زیادی پیداکرده است میتواند به همه کمک کند تا چت بات محبوب خود را بر اساس شخصیتها واقعی یا داستانی بسازند.
این پلتفرم از تکنولوژی مشابهی با چت بات های چت جی بی تی استفاده میکند اما با مقایسه زمانی که کاربران در هر یک از این برنامهها میگذرانند، میتوان گفت کاراکتر دات ای آی محبوبتر است. یکی از شخصیتهای چت بات از مواردی که در بالا گفتیم هم خواهان بیشتری دارد. نام او سایکولوژیست (روانشناس) است.
هوش مصنوعی
مجموعاً ۷۸ میلیون پیغام که ۱۸ میلیون آنها از ماه نوامبر بودهاند به این چت بات فرستادهشدهاند. این چت بات را کمی بیش از یک سال پیش یکی از کاربران به نام بلیزمن ۹۸ خلق کرده است.
کاراکتر. ای آی نگفته است چند نفر از این بات بخصوص استفاده کردهاند اما میگوید وبسایت آنها روزانه حدود ۳.۵ میلیون نفر بازدیدکننده دارد.
این شرکت سانفرانسیسکویی میگوید محبوبیت این بات آنقدرها مهم نیست و کاربران به آن از دید یکجور بازی با یک شخصیت، مثل یک سرگرمی جذب شدهاند. محبوبترین بات ها معمولاً شخصیتهای انیمیشنهای انیمه یا بازیهای کامپیوتری مانند ریدن شوگان هستند که تابهحال ۲۸۲ میلیون پیغام دریافت کردهاند.
بااینوجود تنها چند شخصیت از میان میلیونهای شخصیتهای ساختهشده بهاندازه سایکولوژیست مشهورند. درمجموع ۴۷۵ شخصیت بانامهایی که پسوند «تراپی»، «تراپیست»، «روانشناس» یا «روان درمانگر» دارند، طراحیشدهاند که میتوانند به چندین زبان با کاربران صحبت کنند.
بعضی از آنها تا حدی جنبه سرگرمی دارند و در آنها باشخصیتی تخیلی حرف میزنید. یکی از این شخصیتها هات تراپیست است. اما محبوبترین شخصیتها در این میان شبیه مشاوران سلامت روان یا همان تراپیست ها هستند که تابهحال ۱۲ میلیون پیغام دریافت کردهاند. یکی از آنها «حالت خوب است؟» نام دارد که بهتنهایی ۱۶.۵ میلیون پیغام دریافت کرده است.
چت بات سایکولوژیست در این میان از همه مشهورتر است و کاربران تجربههای بسیاری مثبتی از آن در فضای مجازی ردیت به اشتراک گذاشتهاند.
یک نفر گفته است: «نجاتدهنده زندگی است.»
یک نفر دیگر نوشته است: «سایکولوژیست به من و دوستپسرم کمک کرد باهم درباره احساسهایمان صحبت کنیم و سعی کنیم آنها را بفهمیم.»
نام اصلی بلیزمن، سام زای است. او مردی ۳۰ ساله و ساکن نیوزلند است.
او میگوید: «من اصلاً قصد نداشتم شخصیتی تا این حد مشهور بسازم. بههیچوجه آن را بهقصد اینکه افراد دیگر دنبالش کنند و بخواهند مانند ابزاری از آن استفاده کنند طراحی نکردم.»
«بعد از مدتی تعداد زیادی پیغام از کسانی دریافت کردم که میگفتند این شخصیت تأثیر بسیار مفیدی برای آنها داشته است و حالا داشتند از آن بهعنوان یکجور ابزار کسب آرامش استفاده میکردند.»
سام که دانشجوی روانشناسی است میگوید او این بات را بر اساس اصولی که در تحصیل دانشگاهیاش آموخته، تربیت کرده است. او با حرف زدن با این بات و طراحی جوابهای به شکلی که با رایجترین انواع ناراحتیهای روان مانند افسردگی یا اضطراب هماهنگ باشد، این بات را آموزش داده است.
میگوید این بات را اول برای خودش و در دورهای که همه دوستانش بهشدت گرفتار بودند و او واقعاً لازم داشت «با کسی یا با چیزی حرف بزند» ساخت تا بتواند با او حرف بزند. دلیل دیگر این بود که مشاور واقعی برایش خیلی گران تمام میشد.
موفقیت این بات برای سام غیرمنتظره بود اما همین موفقیت باعث شد که تحصیلش را ادامه بدهد و در حال حاضر مشغول انجام پروژهای تحقیقی درباره روند رایج شدن روانشناسی و تراپی در هوش مصنوعی است و اینکه چرا این روش تا این حد بین جوانان محبوب است.
فضای کاراکتر. ای آی پر از کاربرانی است که بین ۱۸ تا ۳۰ سالهاند.
سام میگوید: «بسیاری از کسانی که به من پیغام میدادند میگفتند آنها از این بات وقتی فکرهای بد، آنهم در ساعت ۲ نیمهشب به سراغشان میآید و نمیتوانند با کسی حرف بزنند و سراغ مشاور واقعی بروند، استفاده کردهاند.»
او اضافه میکند پیغام متنی فرستادن روشی است که جوانها با آن بسیار احساس راحتی میکنند. فرضیه او این است که: «حرف زدن با متن کمتر از صحبت کردن پشت تلفن یا به شکل رودررو ترسناک است.»
ترزا پلیومن روانشناس حرفهای است. او هم از بات سایکولوژیست استفاده کرده است. او میگوید تعجبی ندارد که این نوع از مشاوره بین نسل جوان تا این حد محبوب است. سؤال اصلی تأثیرگذار بودن این روش است.
خانم پلیومن میگوید: «این بات کمی زیادی حرف میزند و خیلی سریع به تشخیص و نتیجهگیری میرسد. مثلاً بهمحض آنکه من گفتم ناراحت هستم شروع کرد به توصیههایی درباره افسردگی دادن. معمولاً انسانها اینطور سریع جواب نمیدهند.»
ترزا همچنین میگوید این بات نمیتواند همه تمام اطلاعاتی که یک مشاور جمع میکند را جمعآوری کند و نمیتوان گفت مشاور قابل و خوبی است. اما قبول دارد این بات یک کمک سریع است و همین فوری بودن ذاتی آن میتواند برای کسانی که به کمک نیاز دارند مفید باشد.
او میگوید تعداد بالای افرادی که از این بات استفاده میکنند نگرانکننده است و میتواند به بالا رفتن ناراحتی روحی و روانی و کم شدن منابع و خدمات عمومی برای کمک به آنها ختم شود.
وبسایت کاراکتر. ای آی جای عجیب و غیرمنتظرهای برای وقوع یک انقلاب در تراپی و مشاوره روانی است. سخنگوی این شرکت میگوید: «ما خوشحالیم که مردم در کاراکتر. ای آی کمک، حمایت و روابط جدید پیداکرده و گروههای خود را تشکیل میدهند و دست به خلاقیت میزنند اما کاربران باید برای با مشاوران حرفهای که مدرک مرتبط درزمینهٔ موردنظر آنها را دارند مشاوره کنند و راهنمایی بگیرند.»
این شرکت میگوید متن نوشتههای بین کاربران خصوصی است اما این گفتگوها ممکن است توسط کارمندان شرکت درصورتیکه لازم باشد خوانده شود. مثلاً در مواردی که مسائل امنیت افراد مطرح باشد.
هر گفتگو با نوشته قرمزی شروع میشود که میگوید: «به خاطر داشته باشید هر چه که شخصیتها میگویند ساختگی است.»
تکنولوژی
این نشان میدهد آنچه بهعنوان تکنولوژی مدلسازی بزرگ زبانی (ال ال ام) نامیده میشود درنهایت نمیتواند مانند انسانها فکر کند. ال ال ام مانند گزینه پیشگوییکننده متن سعی میکند کلمات را آنطور که بهاحتمالزیاد در یک متن ممکن است قرار بگیرند و بر اساس روشی که هوش مصنوعی آموزش دادهشدهاند، حدس بزند.
خدمات هوش مصنوعی دیگری هم وجود دارند که از مدل ال ال ام بهره میبرند. مانند رپلیکا. اما این وبسایت بر اساس دادههای شرکت تحلیل داده سیمیلار وب به خاطر محتوی جنسیاش بهعنوان وبسایت مخصوص بزرگسالان طبقهبندیشده است. میزان مخاطبان رپلیکا اصلاً به حد کاراکتر دات ای آی نمیرسد.
ایر کیک و ووبات هر دو چت بات های هوش مصنوعی هستند که از ابتدا بهقصد اینکه دوست یا همراهی برای کمک به مشکلات روحی و روانی باشند طراحیشدهاند. هر دو شرکت میگویند تحقیقاتشان نشان داده که این بات ها برای افراد مفید بودهاند. بعضی از روانشناسان هشدار دادهاند بات های هوش مصنوعی ممکن است توصیههای نامناسبی به بیماران بدهند و یا بر اساس جنس و نژاد تجویزهای جهتداری انجام دهند.
اما در گوشههای دیگری از دنیای پزشکی دیده میشود که بعضی از این ابزارها بااحتیاط به کار گرفته میشوند تا بتوان در موقعیتی که فشار بر سیستم بهداشت عمومی بالا است بهعنوان نیروی کمکی از آنها استفاده کرد.
سال گذشته یک شرکت خدمات هوش مصنوعی به نام لیمبیک اکسس اولین چت بات بهداشت روان بود که توانست بهعنوان یک ابزار درمانی مجوز دولتی دریافت کند. این برنامه هماکنون در بسیاری از شعبههای ان اچ اس( سیستم بهداشت ملی بریتانیا) برای بررسی اولیه بیماران استفاده میشود.