یک مطالعه جدید که نتایج آن روز سه شنبه در مجله تخصصی «JAMA» منتشر شد، نشان می‌دهد که جراحی چاقی که به آن جراحی کاهش وزن نیز میگویند، باعث کنترل سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ می‌شود.
جراحی چاقی روشی است که پزشکان به واسطه آن دستگاه گوارش افراد را به منظور کاهش وزن تغییر می‌دهند. این تغییرات معمولا با کوچک کردن اندازه معده همراه است.
محققان دانشگاه پیتسبورگ میگویند در مطالعه‌ای که روی ۲۶۲ نفر مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام داده‌اند متوجه شدند که شرکت‌کنندگانی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار گرفتند، سطح قند خونشان به میزان قابل توجهی پایین‌تر از کسانی بود که داروهای دیابت مصرف می‌کردند.
براساس این مطالعه این افراد همچنین شانس بیشتری برای بهبود بیماریشان دارند.
دکتر توماس وادن، استاد دانشگاه پنسیلوانیا، در سرمقاله‌ای که همراه با این تحقیق منتشر شد، نوشت که این مطالعه، تا به امروز قوی ترین شواهد را در مورد اثربخشی طولانی مدت جراحی چاقی در بهبود و کنترل دیابت نوع ۲ ارائه داده است.
با این حال به نظر می‌رسد این نوع درمان بدون عوارض نخواهد بود، براساس این مطالعه برخی از افرادی که تحت عمل کاهش وزن قرار گرفته بودند دچار مشکلاتی مانند کم خونی و عوارض گوارشی شده‌اند.
دکتر مریلین تان، رئیس کلینیک غدد درون ریز در مراقبت‌های بهداشتی استانفورد، درباره این مطالعه به سی‌ان‌ان گفت که با کاهش غذا خوردن قند خون نیز کاهش می‌یابد و در نتیجه دیابت نوع ۲ را درمان می‌کند.
پزشکان در حال حاضر جراحی کاهش وزن را برای دیابت نوع ۲ توصیه نمی‌کنند، مگر اینکه فردی دارای شاخص توده بدنی بالای ۳۵ باشد. با این حال گفته می‌شود، از میان این افراد نیز کمتر از ۱٪ برای درمان تن به جراحی می‌دهند.
شاخص توده بدنی یا بی‌ام‌آی، مقیاسی برای سنجش و مقایسه وزن و قد است. در واقع این سنجش برای درک بهتر از نحوه تاثیر چربی اضافه بر سلامت کلی بدن است.
آقای وادن میگوید :«امیدوارم نتایج این مطالعه، شرکت‌های بیمه را تشویق کند تا جراحی چاقی بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ که «بی‌ام‌آی» آنها بین ۳۰ تا ۳۴.۹ هست را نیز تحت پوشش قرار دهند. این یک درمان موثر و طولانی مدت برای این افراد است.»
او در ادامه افزود که در حال حاضر تجویز پزشکان برای دیابت نوع ۲ شامل تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش مصرف کربوهیدرات و افزایش فعالیت‌های بدنی و ورزش و استفاده از داروهایی مانند متفورمین و انسولین است. هدف این است که هموگلوبین «A1c» که معیار سنجش سطح قند خون است، در بیماران به زیر ۷ درصد کاهش یابد.
این متخصص همچنین میگوید برخی از بیمارانش با وجود دریافت صد‌ها واحد انسولین در روز و علیرغم تلاش‌هایشان، نمی‌توانند سطح قند خون خود را زیر ۱۰٪ برسانند اما با جراحی چاقی، آنها می‌توانند سطح A1c را بدون دارو کاهش دهند.
با این حال در این مطالعه جدید آمده است که برای مقایسه نتایج بالینی جراحی کاهش وزن و نسل جدید داروهای ضد دیابت مانند «Ozempic» و «Mounjaro» به تحقیقات بیشتری نیاز است.
به گفته آقای تان، کاهش وزنی که افراد پس از جراحی دارند، کلیدی برای بهبود نتایج دیابت و همچنین سلامت قلب است. کاهش وزن پاسخ بدن به انسولین را بهبود می‌بخشد، التهاب را کاهش می‌دهد و به کاهش فشار خون و کلسترول کمک می‌کند.
یافته‌های این مطالعه همچنین روی مزایای جراحی کاهش وزن برای سلامت قلب تاکید می‌کند. به گفته محققان سطح کلسترول و تری گلیسیرید که می‌تواند خطر بیماری قلبی و سکته را افزایش دهد، در افرادی که تحت جراحی قرار گرفته بودند به میزان قابل توجهی کاهش یافت.
از سوی دیگر این مطالعه نشان داد که کم خونی (فقدان گلبول‌های قرمز سالم)، شکستگی استخوان و عوارض گوارشی مانند درد شکم، حالت تهوع و استفراغ در افرادی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار گرفته‌اند، افزایش یافته است.
این عوارض شناخته شده از کمبود تغذیه ناشی می‌شود که می‌تواند در هنگام تغییر دستگاه گوارش توسط جراحی اتفاق بیفتد.
آقای تان در این مورد میگوید، افرادی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند باید رژیم غذایی خود را تغییر دهند و به طور منظم ویتامین مصرف کنند تا از این مشکلات جلوگیری کنند.
این مطالعه نشان داد که ۵۱ درصد از شرکت کنندگانی که تحت درمان جراحی قرار گرفتند، یک سال بعد به بهبودی کامل دیابت نوع ۲ دست یافتند، اما تنها ۱۸ درصد از آنها توانستند بهبودشان را تا ۷ سال حفظ کنند. براساس این مطالعه، کاهش بهبودی پس از جراحی،احتمالاً به دلیل بازیابی وزن و از دست دادن سلول‌های تولید کننده انسولین به مرور زمان است.
این مطالعه میگوید حتی بهبودی کوتاه مدت دیابت از نظر کاهش عوارض مرتبط با دیابت، مانند بیماری چشم، کلیه و عروق خونی محیطی، فوایدی دارد.
