مطالعهای جدید نشان داده است که یک شوک ملایم به بافت قلب بعد از عمل جراحی بای پس، میتواند آن را بازسازی کند.
مطالعهای که با ۶۳ بیمار در اتریش انجام شد، نشان داده است بیمارانی که این درمان را دریافت کرده بودند، میتوانستند بیشتر راه بروند و قلب آنها میتواند خون بیشتری پمپاژ کند.
پروفسور یوهانس هولفلد از دانشگاه پزشکی اینسبروک میگوید: «ما برای اولین بار شاهد بازسازی عضلات قلب در محیط بالینی هستیم. این میتواند به میلیونها نفر کمک کند.»
آزمایشهای بالینی بزرگتری برای اطمینان از کارکرد این وسیله که دانشمندان به آن نام «سشوار فضایی» دادهاند، لازم است. آنها در حال برنامهریزی برای انجام آزمایش و ایجاد نتیجه مشابه در گروه بزرگتری از بیماران هستند.
سرخرگهای مسدود
بر اساس دادههای سازمان جهانی بهداشت هرسال حدود ۱۸میلیون نفر در سراسر جهان در اثر بیمارهای قلبی یا دیگر عوارض قلبی عروقی جان خود را از دست میدهند.
عواملی که خطر بیماری قلبی را بالا میبرند عبارتاند از فشارخون بالا، رژیم غذایی ناسالم و مصرف دخانیات و الکل.
داروها و بعضی درمانها میتوانند تا حدی این بیماری را کنترل کنند و احتمال سکته قلبی را پایین بیاورند. سکته قلبی در شرایطی رخ میدهد که رسیدن جریان خون قلب ناگهان مختل و بسته میشود.
در موارد شدید، جراحان میتوانند قسمتی از یک رگ سالم در سینه، پا یا بازوی بیمار را بردارند و آن را به ناحیه قلب، در بالا و پایین رگی که دچار گرفتگی شده، وصل کنند. این عمل جراحی، عمل بای پس گفته میشود.
این جراحی فقط میتواند قلب را نجات دهد اما نمیتواند عملکرد آن را بهتر کند.
محققان در اتریش مدتها در حال کار و مطالعه برای پیدا کردن روشی برای بازسازی بافت آسیبدیده با کمک بافت خودش بودهاند. آنها این کار را با فرستادن یک موج ملایم صوتی، کمی بعد از انجام عمل بای پس انجام میدهند.
این روش که انجام آن ۱۰ دقیقه طول میکشد، طوری طراحی شده که بتواند رشد رگهای جدید در اطراف ناحیه آسیبدیده بعد از سکته قلبی را تحریک کند.
در حال حاضر درمانهای مشابه دیگری با استفاده از ایجاد شوک برای درمان مشکلات دیگری در تاندونها و رباطهای آسیبدیده و همینطور برای اختلال نعوظ استفاده میشود.
امواج و پالسهای شدیدتر درروش سنگشکنی، یکی از روشهای متداول برای شکستن سنگهای موجود در کلیه هم به کار میرود.
آنطور که درباره این آزمایش بالینی در ژورنال قلب اروپا منتشرشده است، نیمی از بیمارانی که تحت جراحی بای پس قرارگرفته بودند، در حالت بیهوشی با شوک صوتی مورد درمان قرار گرفتند و نیمی دیگر درمان نما (پلاسیبو) دریافت کردند.
یک سال بعد از جراحی، میزان خون حاوی اکسیژن که از قلب پمپ شده بود، افزایش پیداکرده بود:
- در گروهی که شوک صوتی دریافت کرده بودند ۱۱.۳ درصد افزایش دیده شد
- در گروهی که درمان کنترلشده دریافت کرده بودند، ۶.۳ درصد افزایش دیده شد
بیمارانی که شوک دریافت کرده بودند، مسافت طولانیتری را بدون نیاز به استراحت پیاده طی کرده و گفته بودند کیفیت زندگیشان بهتر شده است.
پرفسور هولفلد میگوید: «این یعنی آنها حالا میتوانند با سگشان به پیادهروی بروند، یا به سوپرمارکت بروند و کارهای روزانه را انجام بدهند.»
«ما در ضمن انتظار داریم این افراد طول عمر بیشتری داشته باشند و نیاز کمتری به بستری شدن مجدد پیدا کنند.»
دکتر سونیا بابو ناریان، یکی از مدیران بنیاد قلب بریتانیا که متخصص بیماریهای قلب و عروق است میگوید درمانهای موجود برای بیماریهای قلبی، هنوز جای پیشرفت زیادی دارند.
او میگوید: «آنچه در مورد این آزمایش بالینی هیجانانگیز است این است که یک سال بعد از عمل، کسانی که در ضمن عمل، شوکدرمانی دریافت کردند، کارکرد قلب بهتری داشتند و نشانههای و عوارض کمتری در آنها مشاهده شد.»
«برای اطمینان از این روش و تأثیرات درازمدت آن، آزمایشهای بالینی بزرگتر و طولانیتر لازم است.»
محققان تصور میکنند وسیلهای که ساختهاند امسال توسط ارگانهای نظارتی اروپایی مورد تأیید قرار بگیرد. اولین استفاده رسمی از آن، خارج از آزمایش بالینی برای سال ۲۰۲۵ برنامهریزی شده است.
هزینه مالی این مطالعه با کمک دولت اتریش، انستیتوی ملی قلب، ریه و خون ایالاتمتحده آمریکا و شرکتی که با شراکت دانشگاه پزشکی اینسبروک و گروهی از محققان این پروژه تشکیلشده، تأمین شده است.