نتایج یک مطالعه نشان می دهد افرادی که با دوچرخه به محل کار خود می روند ۴۵ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار میگیرند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در آنها ۴۶ درصد کاهش مییابد. برای بسیاری از ما رسیدن به محل کار یعنی صبحهایی که پشت فرمان در ترافیک سنگین خیابانها و بزرگراهها حرص میخوریم و یا برای یافتن یک وجب جا داخل واگن مترو از تمام نیروی خود استفاده میکنیم. این در حالیست که شمار رو به افزایشی از شهروندان اروپایی در سراسر این قاره به تدریج دوچرخه را برای رفتن به محل کار جایگزین خودروهای شخصی و اتوبوس میکنند.
رکاب زدن با دوچرخه برای سلامتی عالی است و جایگزین فوقالعادهای برای وسائل حمل و نقل آلوده کننده محیط زیست و پرهزینه از حیث مصرف انرژی به شمار میرود.
حال این سوال مطرح میشود که کدام کشورهای اروپایی بهترین برنامهریزی را برای تشویق شهروندان به استفاده از دوچرخه برای رفتن به محل کار و تحصیل انجام دادهاند و کدامیک در این میان عقب ماندهاند؟
بسیاری از کشورهای اروپایی برنامههای مدون و حسابشدهای در این زمینه طراحی و اجرا کردهاند اما همه در یک سطح نیستند.
هلند کمک هزینه مسافت پیموده شده را ارائه می دهد
شهروندان هلندی به طور متوسط روزانه ۲.۶ کیلومتر دوچرخه سواری میکنند. یک مطالعه نشان میدهد که اگر این الگو در سراسر جهان در پیش گرفته شود، انتشار سالانه کربن ۶۸۶ میلیون تن کاهش مییابد.
این مقدار در واقع بیش از شاخص ردپای کربن یا میزان کل انتشار گازهای گلخانهای در بریتانیا تخمین زده شده است.
دولت هلند با تعین آنچه «کمک هزینه مسافت پیموده شده با دوچرخه» خوانده شده شهروندان را به تداوم این عادت خوب و سالم تشویق می کند.
شرکتها و موسسات تجاری و نیز فعالان کسب و کار در هلند از سال ۲۰۰۶ به این سو برای کارمندان خود که با دوچرخه جابجا میشوند به ازای هر کیلومتر کمک هزینه ای معادل ۰.۱۹ یورو (نوزده سانتیم) پرداخت میکنند.
دولت نیز در عوض به شرکتها اجازه داده است تا هزینه اختصاص داده شده به این امر را از صورت حساب مالیاتی خود کسر کنند.
این کمک هزینه پیشتر تنها برای رانندگان وسائل نقلیه شخصی به منظور پوشش هزینه سوخت لازم برای رفتن به محل کار اختصاص داشت اما از سال ۲۰۰۷ به تردد کنندگان با دوچرخه نیز گسترش یافت.
از آنجایی که جابجایی با دوچرخه به صرف هزینه برای بنزین گران قیمت نیاز ندارد، دوچرخه سواران به سادگی مبلغ اختصاص داده شده تحت عنوان کمکهزینه تردد با دوچرخه را به جیب میزنند.
فردی که طی پنج روز هفته هر روز ۱۰ کیلومتر رکاب میزند میتواند در پایان هر سال حدود ۴۵۰ یورو از این طرح کسب درآمد کند.
طرحی مشابه برای دوچرخه سواران بلژیکی
بلژیک طرح مشابهی با هلند را به شهروندان خود ارائه کرده که به موجب آن تردکننگان شهری به ازای هر کیلومتر دوچرخهسواری ۰.۲۴ یورو (بیست و چهار سانتیم) دریافت میکنند.
این طرح به طور گسترده مورد استقبال قرار گرفته به نحوی که طبق گزارش بروکسل تایمز، از هر پنج کارمند شرکت های کوچک و متوسط بلژیکی، یک نفر در نیمه اول سال ۲۰۲۲ کمک هزینه دوچرخه دریافت کرده است.
فرانسه تعداد دوچرخه سواران فعال را افزایش داده است
شهروندان فرانسوی می توانند تا ۰.۲۵ یورو (بیست و پنج سانتیم) به ازای هر کیلومتری که با دوچرخه به محل کار خود می روند و البته تا سقف سالانه حدود ۲۰۰ یورو از کارفرما مطالبه کنند.
نتایج مرحله آزمایشی این طرح که ۱۸ شرکت در آن مشارکت داشتند، افزایش ۵۰ درصدی تعداد دوچرخه سواران فعال را نشان داد.
قوانین ایتالیا در شهرهای گوناگون متفاوت است
در ایتالیا، نحوه استفاده از طرحهای مرتبط با ترغیب استفاده از دوچرخه برای رفتن به محل کار به قوانین شهری محلی که در آن زندگی میکنید بستگی دارد.
در باری، مرکز ناحیه پولیا واقع در جنوب شرقی ایتالیا، شهروندان به ازای هر کیلومتر مسافتی که با درچرخه برای رفتن به محل کار طی میکنند ۰.۲۱ یورو (بیست و یک سانتیم) دریافت میکنند که البته سقف تعیین شده برای آن ۲۵ یورو در ماه است.
دولت ایتالیا همچنین کمک هزینههایی موسوم به کوپنهای تحرک را برای خرید دوچرخه جدید برای شهروندان در نظر گرفته است.
بریتانیا و لوکزامبورگ
برخی کشورها برای طی کردن کیلومترها با دوچرخه اعتباری را در نظر نگرفتهاند اما مشوقهایی برای خرید تجهیزات ارائه می دهند.
در لوکزامبورگ، افرادی که با دوچرخه به محل کار خود میروند، این امکان را دارند که ۳۰۰ یورو از مالیات بر درآمد شخصی خود را به خرید دوچرخه جدید اختصاص دهند؛ در واقع این مبلغ از میزان کل مالیات پرداختی کسر میشود.
در بریتانیا، کارمندان شرکتهایی که در طرح ترغیب رفتن به محل کار با دوچرخه ثبت نام کردهاند، می توانند از طریق کارفرما اقدام به خرید دوچرخه کنند؛ این افراد مجازند تا کسر ۳۲ درصد از هزینه واقعی دوچرخه را از مبلغ مالیات مطالبه کنند.
چرا باید با دوچرخه به محل کار رفت؟
دولتها در سراسر اروپا به دنبال اجرای طرحهای ترغیب به استفاده از دوچرخه هستند. در اسپانیا، دولت در حال بررسی یک برنامه جدید است که به کارکنان پول می دهد تا با دوچرخه به محل کار خود بروند.
استفاده از دوچرخه برای جابجایی و رکاب زدن مزایای متعددی دارد. نتایج یک مطالعه نشان می دهد افرادی که با دوچرخه به محل کار خود می روند ۴۵ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار میگیرند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در آنها ۴۶ درصد کاهش مییابد.
پرهیز یا استفاده کمتر از وسائل نقلیه شخصی موتوری همچنین یک انتخاب عالی برای کاهش ردپای کربن یا میزان انتشار گازهای گلخانهای است.
بخش حمل و نقل یک چهارم از انتشار گازهای گلخانه ای مرتبط با سوخت را در جهان به خود اختصاص می دهد که نیمی از آن از به وسایل نقلیه شخصی، از جمله خودروهای سواری و کامیونها مربوط می شود.