الواح رسی کشف شده از تخت جمشید بازگوی گوشه‌ای کوچک از تاریخ پرفراز و نشیب دوران هخامنشی است. این لوحه ها که طی کاوش های تخت جمشید توسط هیئتی از دانشگاه شیکاگو در دههٔ ۱۹۳۰ کشف شد بایگانی اداری و مالی دورانی بیست ساله (داریوش یکم) از امپراتوری هخامنشیان هستند که تصویری متمایز و زایه ای متفاوت از آن دوران را ارائه می دهند تصویری که برخلاف کتیبه های رسمی، سنگ نگاره ها و آثار مکتوب تاریخ نگاران یونانی آرا از تبلغات،حماسه سازی، و ملاحظات سیاسی است. این اسناد اداری و مالی که شامل دستمزدها، پاداش ها و کمک هزینه‌ها بودند بسیار دقیق و منظم به ثبت رسیده، از سوی طرفین مهر شده و بایگانی شده بودند. این مجموعه نفیس به طور غیر مستقیم اطلاعات ارزشمندی از فرهنگ، هنر، مذهب و اقتصاد آن دوران ارائه می دهد. از آنجا که این اسناد برای خواندن عموم نوشته و عرضه نشده بودند دارای ارزش استنادپذیری فوق‌العاده هستند. در این بخش مختصرا به اقتصاد غذایی آن دوران خواهیم پرداخت.
اکثریت مجموعه الواح گلی در اصل قبض هایی هستند که در قبال پرداخت ها و توزیعاتی که توسط حکومت به کارگران، سربازان، پیشه وران، هنرمندان، درباریان، کارکنان دربار و غیره صورت گرفته تنظیم و بایگانی شده‌اند. به عنوان مثال لوح هایی که گویای تولید، توزیع و مصرف خواروبار هستند زاویه ای از اقتصاد غذایی هخامنشایان را نشان می دهند. قبض های توزیع غذا و جیره سربازان خود بازگوی نوعی طبقه بندی در سیستم غذایی آن دوران است چنان که مشخص می کنند در آن زمان غذا به حبوبات، غلات، گوشت ، میوه‌جات، شراب ، آب جو و غیره تقسیم شده بوده است
اسم دریافت کنندگان دستمزدها، پاداش ها، غذا ، جیره و غیره درج نشده اما نوع کار، پیشه و ملیت این افراد در لوحه ها ذکر شده است. محتوای این اسناد نشان دهنده رونق اقتصادی، فرهنگی و هنری آن دوران است چنان که پیشه ورانی ماهر از اقوام و سرزمین های مختلف در تخت جمشید و اطراف آن مشغول به کار بوداند که دستمزد طلا و نقره دریافت کرده بودند. جای تامل است که در بین اقوامی که در لوحه ها نام برده شده هیچ اشاره ای به قومیت فارس نشده است.
ادامه دارد.
